Voorheen begreep ik nooit het punt van espresso. En ik heb het hier niet over het sterke bakkie dat we in Nederland espresso noemen.
Het gaat hier om Italiaanse espresso. De om-en-nabij 2 cc koffie-extract die op de bodem van een minuscuul kopje ligt (door yours truely in het verleden wel eens als de vuile kopjes van vorige klanten aangezien trouwens), en waar je moeite voor moet doen om het niet in een beweging achterover te slaan.
Want je hoeft niet voorzichtig te zijn dat je je mond brandt. De kritieke massa van behoud van temperatuur is in deze overschreden: de hoeveelheid is simpelweg té klein om langer dan twee tellen warm te zijn. Als de druppeltjes de bodem van het kopje bereikt hebben vanuit de espressomachine, is de echte warmte al aan de omringende lucht afgedragen. En als je dus niet snel de druppels extract naar binnen giet is het echt koud.
Nee, er moet een symbolische reden voor deze vorm van koffieconsumptie bestaan. Want het idee dat je extract van koffie opneemt voor een bepaalde mate van bevrediging is ridicuul. De echte bevrediging van koffie zit ’m in de temperatuur gecombineerd met koffiesmaak en het idee dat je daar een slok van kan nemen. En aangezien er van een slok geen sprake is bij de Italiaanse espresso, moet de reden een andere, een symbolische zijn.
Deze vakantie doorzag ik die reden. In Nederland kost een kopje koffie –zelfs een espresso– al snel €2,- of €2,50. In sommige, niet randstedelijke streken kun je nog wel eens een kop koffie voor €1,50 vinden, maar dan is het geheid filterkoffie.
In Italië kost een espresso €0,90. Daar zit ’m de crux. In Italië ontmoeten mensen elkaar en zeggen dan let’s have a coffee (ti offro un caffé). Omdat je voor minder dan 2 euro al met z’n tweeën koffie hebt, ontstaan er nooit problemen over wie de rekening betaalt. En dus wordt er grif gestrooid met ‘ti offro un caffé’.
Een Italiaanse vriend vertelde me dat als hij niet uitkijkt met socializen op één dag, hij voor dat hij het door heeft 10 extracten koffie achter zijn kiezen. Wat al gauw het equivalent is van één of anderhalf pak koffie à 250 gram. Dit natuurlijk met alle slapeloze nachten, hypernerveuze stuipen en trilbuien, en hoofdpijnen tot gevolg.
Mijn Italiaans is natuurlijk niet goed genoeg voor een diepgravend onderzoek, maar ik ben er van overtuigd dat als ik sociaal in een bepaalde Italiaans gemeenschap zou leven, waarschijnlijk elk gesprek omlijst zal zijn met het nuttigen van een cupje koffie-essence. Zonder dat er echt geconsumeerd dient te worden én er gedoe zou ontstaan over wie de rekening betaalt.
Wat overigens een geheel onnodige afgeleide is van de Italiaanse espresso die verkocht wordt, is espresso-to-go. Kijk, staande aan de espressobar 2 druppels lauw koffie-extract verorberen is zoals ik uitlegde een best begrijpelijke manier van socializen. Maar om die druppels in een notabene plastic ‘medicijnpotje’ mee te nemen om elders te nuttigen is volkomen waanzinnig. Als eerste kan ik me niet voorstellen dat de stijlvolle Italiaan zich een plastic bakje laat welgevallen. En ten tweede is het meenemen van 2 druppeltjes lauwe koffie in dit niet geïsoleerde cupje voor latere consumptie hysterisch onzinnig. (Jij houdt helemaal niet van warme koffie, hè?)
In Italië is koffie (espresso) een smeermiddel. Puur symbolisch. Olie op het scharnier van socialiteit. Goed om te weten. Zullen we een bakkie doen?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten